De 40 dagentijd
In de 40 dagentijd bereiden Christenen over de hele wereld zich voor op de grote dag waarop Jezus is verrezen. Die 40 dagen van voorbereiding hebben een herkomst. In de Bijbel is het een tijd van bezinning, inkeer of voorbereiding. Zo verbleef Noach veertig dagen en nachten in de ark, Mozes was veertig dagen op de berg Sinaï, het volk Israël trok veertig jaar door de woestijn, Elia was veertig dagen in de woestijn, Ninive kreeg veertig dagen de tijd om zich te bekeren. Jezus verbleef veertig dagen in de woestijn, voor de uitzending van Paulus en Barnabas, kwamen de eerste christenen veertig dagen bijeen in bidden en vasten.
Vasten
Vroeger noemde men die periode de ‘vasten’, omdat er in die periode veel minder gegeten werd. Op bepaalde dagen at men ook geen vlees of eieren. Maar omdat ‘vasten’ niet de enige manier om zich op Pasen voor te bereiden, spreekt men nu van de ‘veertigdagentijd’: een tijd om na te denken en te doen wat men in zijn leven belangrijk vindt vanuit zijn geloof in Christus. De veertigdagentijd begint met Aswoensdag en eindigt met Paaszaterdag. Als je de zondagen - die geen vastendagen zijn - niet meetelt, kom je op veertig dagen. De datum van Aswoensdag wordt bepaald door de datum van Pasen. De laatste week van de veertigdagentijd wordt de Goede Week genoemd.
Band met de natuur
De veertigdagentijd valt bij ons altijd samen met het begin van de lente, tenzij Pasen heel vroeg valt. Zoals de gehele natuur opnieuw uitloopt willen als christenen ook ons geloof opfrissen.
Kerkgeschiedenis
Onze verre voorouders kenden de gewoonte om te vasten als zuiveringskuur in het voorjaar. Zo konden ze zich zuiveren van alle mogelijke afvalstoffen die het lichaam tijdens de winter had opgeslagen en kwam voort uit noodzaak omdat er eeuwenlang sprake was van voedselschaarste aan het eind van de winter, zodat men wel zuinig moest omgaan met voedsel. Deze overlevingsstrategie kreeg diepgang vanuit het christendom. De gedoopte christenen vastten: als boete voor hun zonden. De veertigdagentijd werd een tijd om na te denken over wat men in zijn leven centraal wil stellen. Zo verschoof de inhoud geleidelijk naar een soberheid om te komen tot solidariteit met de armen in de wereld.
- Zo is de 40 dagentijd en tijd van minder, van versobering. Door soberder te leven is er genoeg voor iedereen zonder het milieu verder uit te putten en kan men scherper zien wat de moeite waard is in het leven en inhoud geven aan vriendschap, stilte, gebed, verzoening, rechtvaardigheid. ... ... heeft men weinig te verliezen, omdat men wat werkelijk waardevol is, toch niet kan wegdoen, weg werpen, kopen of verbruiken.
- Een tijd om meer bezinning, te bidden en te verstillen. Zoals Jezus veertig dagen in de woestijn was als voorbereiding op de uitvoering van zijn opdracht, zo worden christenen gedurende veertig dagen uitgenodigd om stil te staan bij wat ze met hun leven doen. Geven ze tijd en aandacht aan wat de moeite waard is? Is er in hun leven plaats voor God?
- Een tijd om te vergeven te vernieuwen en te verzoenen. Elkaar steeds opnieuw kansen geven, zodat men samen verder kan leven. om broederlijk te delen, solidair te zijn met de armen.
- Een tijd om te verbinden en solidair te zijn. Christenen gaan na in hoeverre de geest van Jezus hun leven bezielt, zo niet kunnen ze zich opnieuw bekeren naar Jezus Christus. De veertigdagentijd is dus een soort stage om je leven en handelen scherper op het evangelie af te stemmen en om verantwoordelijkheid te nemen tegenover anderen, vooral de armste.
Daarnaast mogen we op deze dinsdag uitkijken vol verlangen naar Pasen wanneer het licht doorbreekt in deze wereld en Hij de voor ons onoverbrugbare kloof dichtte tussen de Vader en ons, tussen dood en leven, tussen uitzichtloosheid en perspectief en tussen leegheid en belofte. Wanneer de viool uit Via dolorosa weer door mijn ziel snijd moet ik daaraan denken. Dat Hij dat lijden voor ons over had en Hij waarlijk is opgestaan.