Dr. René de Reuver ‘met schaamte en boosheid’
Op 8 november jl. sprak De Reuver, scriba van de protestantse kerk in Nederland, tijdens het overhandigen van het armoederapport aan staatssecretaris Tamara van Ark in de Pauluskerk in Rotterdam. “Het armoederapport 2019 neem ik graag in ontvangst, al is het met dubbele gevoelens. Ik ben geweldig trots op al die diaconieën, diaconaal betrokken vrijwilligers in onze kerken - ruim 80% van alle diaconieën is op een of andere wijze betrokken bij het bestrijden van armoede!” zo opende De Reuver.
Ondanks de krimpende kerken blijkt de diaconale betrokkenheid opnieuw gegroeid hetzelfde geld voor het aantal aanvragen ruim 62.000. In 2018 werd circa 41 miljoen, bijeengebracht en ook het aantal uren dat hieraan besteed is nog nooit zo hoog geweest, omgezet in euro’s bijna 48 miljoen! De Reuver: “Ik word hier stil van. Wat een inzet, en wat een betrokkenheid. Ik heb voor al die betrokken diaconale vrijwilligers diep en diep respect aldus De Reuver. Tegelijk sta ik hier met schaamte en boosheid. Dit rapport gaat over armoede in ons land, een van de meest welvarende landen ter wereld. Bovendien presenteren we het in een tijd waarin het ons economisch voor de wind gaat. De overheid heeft een financieel overschot. De stijging van de armoedecijfers steken hier tegenover wel heel schril af.
Zoals u weet is dit niet het eerste armoederapport dat de kerken presenteren. Een aantal schrijnende conclusies kwamen ook al voor in eerdere rapporten.”
Het steek De Reuver dat diaconale werkers nauwelijks iets merken dat de inzet van de overheid ter bestrijding van armoede de afgelopen jaren positief heeft uitgewerkt. Dat hulpverleners ten opzichte van 2015 twee keer zoveel tijd kwijt zijn omdat de aanvragen veel ingewikkelder zijn geworden en de route door het woud van regelgeving veel lastiger is geworden.
Daarnaast gaf De Reuver aan blij te worden van de conclusie dat diaconieën laagdrempelig en mensgericht werken, zonder onderscheid des persoons. “Ik herken daar het optreden van Jezus in. Waar ik niet blij van word, is opnieuw te lezen dat de overheid ervaren wordt als bureaucratisch, wantrouwend en formalistisch.” Als voorbeeld gaf hij aan situaties te kennen waarbij de door vrijwilligers gerunde voedsel- en kledingbanken worden aangeslagen voor OZB-belasting. Een van de grootste schuldeisers van mensen in armoede blijkt de overheid te zijn zo stelde hij vast.
Het onderzoek maakt inzichtelijk hoe armoede in ons land speelt en wat er vanuit kerken gebeurt en De Reuver drong er tenslotte bij de staatssecretaris op aan om gezamenlijk op te trekken met de kerken ter bestrijding van de armoede. De overheid vanuit haar politieke verantwoordelijkheid en de kerken vanuit haar diaconale roeping. “Koudwatervrees voor elkaar, uit een soort misplaatst beroep op de scheiding kerk en staat, kunnen we ons, gezien de urgentie van de armoedeproblematiek, niet permitteren”.