Drs. Hoekstra 'ooggetuigen van (moeilijk) verteerbare wonderen'
Op zondag, 8 augustus jl., ging ambulant predikant Hoekstra (drs-p-hoekstra-ambulant-predikant-in-de-ringvaartkerk) voor in de Ringvaartkerk in Nieuwerkerk a/d IJssel en sprak over de de wonderbare spijziging aan de hand van 2 Koningen 4 de verzen 42 t/m 44 en Marcus 8 de verzen 1 t/m 21.
Wat moet ik nou elke keer met die wonderbare spijzigingen?! In de Evangeliën komen ze met regelmaat terug en op het leesrooster toch ook zeker één keer per jaar. Op misschien enkelingen in ons midden na kennen wij geen honger hier. Mijn grootmoeder corrigeerde me wel eens met een milde glimlach als ik beweerde dat ik honger had. ‘Nee, je hebt geen honger, je hebt trek.’ Zelf waren zij gelukkig ook nooit tekort gekomen, want op het Friese platteland was er ook in die oorlogsjaren altijd wel genoeg.
In onze tijd zouden we bijna een tekst willen vinden over de wonderbare gewichtsafname. In onze Westerse wereld is dat iets waar veel meer mensen zich zorgen over maken: afvallen, Corona-kilo’s, obesitas en allemaal andere problemen die daar weer mee te maken hebben.
Maar de Evangelist wil ons eigenlijk heel iets anders laten zien. Het wordt vaak het ‘Messiasgeheim’ genoemd. Het is eigenlijk nergens dat Jezus deze titel claimt - Messias. Maar de Heer laat wel tekenen zien – tekenen die voor de goede beschouwer daar in Israël wel degelijk bij de Messias horen. Daarom wordt de vraag ook aan Jezus gesteld: ‘Ben jij de Messias waarop wij hopen – op wie wij wachten?!’
En – eerlijk is eerlijk – het lijkt wel alsof Jezus het er ook op aanlegt. Nergens pretendeert de Heer ‘Ik ben de Messias.’ Maar aan de conclusie valt niet te ontkomen.
En elke keer zien we in deze spijzigingswonderen de symboliek er ook weer dik bovenop liggen. Ja, het is waar: het staat er weer niet expliciet, maar wie oren heeft om te horen…
Vijf broden, waarom vijf? Zijn het de Vijf Boeken van Mozes? De Thora?
En de twee vissen? Staan deze symbool voor de twee stenen tafelen? Met twee keer vijf geboden?
Vijf gericht op hoe wij God behoren te eren en vijf hoe wij als mensen met elkaar moeten omgaan?
Twaalf mandjes blijven er nog over, terwijl er duizenden mensen van gegeten hebben!
Elke van de twaalf stammen van Israël heeft nog steeds over.
En nu zeven broden – een paar vissen.
Zeven scheppingsdagen – die gaan de hele wereld aan.
Duizenden eten er van en tóch blijven er zeven grote manden over.
Gemeente, ik heb wel eens geconcludeerd dat onze God geen economie van het genoeg heeft. Nee, wij hebben een God van óvervloed! Er blijft altijd weer over. Wij hebben een God van overvloed!
Het schijnt dat toen Paulus zijn werk als Apostel van Christus begon – het schijnt dat er toen nog maar een slordige 7000 christenen waren. 7000 christenen – wereldwijd. Diezelfde Paulus had er trouwens eerst nog afschuwelijk aan bijgedragen dat dit aantal laag zou blijven. Maar, sinds zijn bekering brandt Paulus hart net zo vurig vóór Jezus als eerder tégen. Er is dan ook niets dat hem zal stoppen. Met de steun van veel van die overige christenen draagt Paulus het Evangelie van Messias Jezus over de Bosporus Europa binnen. Als een laaiend vuur verspreidt het geloof in God en Jezus de Messias zich vervolgens over de hele bekende wereld. Binnen de kortste keren zijn het er tienduizenden, honderdduizenden, miljoenen zelfs! De boodschap van Jezus Christus is niet meer te keren!
Gemeente, Nieuwerkerk is heel erg belangrijk. Onderschat uzelf niet. Nieuwerkerk ligt natuurlijk mooi en landelijk aan de rand van het Rotterdamse. Maar van Nieuwerkerk tot Vlaardingen en van Spijkenisse tot Barendrecht is één groot-stedelijke gebied. Als predikant in Poortugaal noemde ik het daar een stukje van de Gordel van Smaragd rond Rotterdam. En ook Nieuwerkerk maakt immers deel uit van diezelfde Groene Gordel in dit deel van de Randstad .
Onderschat jullie zelf hier niet! Nieuwerkerk dóet er toe in het Koninkrijk van God! En we hebben hier vast en zeker net zoveel gelovigen als waar Paulus het mee had te doen. Ik heb de cijfers niet paraat, maar ik weet zeker dat we met de verschillende geloofsgemeenschappen zó de 7000 voorbij zijn. Alleen al in ons eigen Nieuwerkerk! Paulus zou het wel weten! Zulke aantallen doen er toe!
Ik zie jullie denken. Is het een ‘ja-maar’? Ja, we kunnen een eindeloze rij argumenten bedenken waarom het bij óns…… Óf denkt u ‘Ja, zeker!’ Onze God is geen God van het genoeg. ‘Het is mooi geweest, het is genóeg.’ Wij hebben een God van óvervloed!
Gemeente, hoed je voor het zuur van de farizeeën en voor het zurige van Herodes!’ Ja, dat zijn Jezus’ eigen woorden. Wat zegt onze Heer vandaag immers in het Evangelie: ‘Ontbreekt het jullie aan inzicht? Zien jullie niet meer wat ik eerder heb gedaan? Zijn jullie blind of doof?’ Dát is wat Messias Jezus vandaag zegt.
Gemeente van onze Heer. In deze lezing zitten zoveel beelden die ons wat te zeggen hebben. Heeft u gezien wie daar door Elisa wonderbaarlijk gevoed werden? Het zijn niet enkel 100 personen. Nee, het zijn 100 proféten!
En daar in het evangelie. Misschien zijn het heel gewone mensen. Mensen als u en ik. Maar het feit dat ze dit meemaken, dat maakt hen toch ook bijzonder! Het zijn namelijk ooggetuigen! Zij hebben het zélf gezien – ze hebben het brood zelf gegeten. En dat roept dat beeld weer op van de berg Sinaï.
Weet u hoeveel interpretaties de Bijbel heeft? Met sommigen heb ik het eerder al besproken. Nou, om te beginnen: Elke ketter heeft natuurlijk zijn eigen letter. Daar doe ik niets aan af. Elk mens verstaat de Bijbel op zijn – op haar eigen wijze. Dat is ook goed.
De oude Joodse boeken van de Talmoed vertellen ons trouwens dat er 70.000 júiste interpretaties zijn van de Bijbel. Waarom 70.000? Omdat volgens de traditie 70.000 mensen bij de berg Sinaï stonden toen de eeuwige – geprezen is Zijn Naam – toen God Zijn Wet gaf aan het volk. Ze stonden daar rond de berg – en iedereen zag het vanuit een andere hoek – ze zagen dus eigenlijk heel verschillende dingen. Maar omdat ze ooggetuigen waren – dáarom was het wáar wat ze zagen. Zij hadden het goed gezíen!
En dan deze mensen bij Jezus – ook zíj waren ooggetuigen. Ze hebben gezien met wie ze te maken hadden. ‘Het is de Messias!’ Ze waren vast en zeker bekend met het verhaal van Elisa en de 100 profeten. En ze wisten dat het volk Gods goede Wet ontving bij de Sinaï. Zij zijn getuigen! Gemeente, u bent getuige van wat zich week in week uit afspeelt in de kerk. Als u wonderen gezien hebt, dan bent u getuige. Het kán niet anders dan dat je daar dan wat mee móet – wat mee dóet!
Het Evangelie staat vól met deze bijzondere spijzigingen. Ik noem het vandaag even ‘verteerbare wonderen’. En als we naar de leerlingen van Jezus kijken – zij, die er elke keer weer bij waren – je merkt dat als het wonder verteerd is – ja, het blijft immers gewoon brood – gewoon vis – als het wonder verteerd is en de natuurlijke gang weer gemaakt heeft – dat de volgende keer als er een tekort dreigt de angst weer volledig terug is. Het wonder lijkt volkomen vergeten te zijn. Verteerd. Geëindigd in de WC-pot.
Maar misschien zijn zulke wonderen ergens ook juist wel onverteerbaar. De zuurheid en bitterheid van de geestelijke en de politieke leiders van Israël kon zich zomaar keren tegen de mensen die oog hadden voor het wonder. Tegen de mensen die zágen – dóor de wonderen heen – dat deze Jezus de Messias was – Gods Gezalfde. Dat deze Mens Jezus de hoop voor Israël – ja, voor heel de wereld zou zijn. De zure en bittere leiders kunnen dit niet verdragen. Voor zulke mensen zijn wonderen onverteerbaar. Hebt u wonderen in uw leven ervaren waarover u het maar liever niet hebt?! Want mensen – óók in de kerk! – zullen het misschien niet begrijpen! Ik nodig u graag uit om die wonderen te delen! Ze leiden dan immers tot dankbaarheid – tot vreugde. En wie het niet begrijpt… dat is jammer dan!
Ja, het is vol wonderen om ons heen. Misschien rond ons ‘dagelijks brood’, maar misschien ook nog veel ‘wonderlijker’! Jezus toonde immers nog zoveel andere wonderen die vaak grote weerstand opriepen. Niet bij degene die het ‘overkwam’, maar wél bij de toeschouwers. En er is ook een gemeente die ons aan het hart gaat. In mijn ogen hebben wij een duurzame – een blijvende opdracht.
Ach, en die 7000 – die redden we toch makkelijk hier in Nieuwerkerk. We mogen ons laten horen! Wij zijn getuigen.