Ds. Cluistra 'kijk eens in de spiegel!'
Ds. Cluistra, protestants predikant in de Dorpskerk in Capelle a/d IJssel schreef op de website van de protestantse kerk in Capelle a/d IJssel over hoogmoedigen.
Het is nogal onrustig in onze wereld. Polarisatie troef op veel punten. De een weet het nog beter dan de ander. Grote woorden klinken. Ben je niet tegen, dan ben je blijkbaar voor. En omgekeerd. Je ziet het ook in de politiek. Dat is een gevaarlijke sfeer waarin we elkaar soms zomaar cancelen of wegzetten. Naar elkaar luisteren is moeilijk geworden. In Jakobus 4:1-12 waarschuwt de apostel de gemeente van Christus ervoor dat ze op dezelfde ‘wereldse’ manier elkaar de les zouden lezen. Je komt in dit Bijbelgedeelte woorden tegen als bekvechten, twist, kwaadspreken en veroordelen. Jakobus roept hen terug. Hij citeert een bekende zin over ‘hoogmoedigen’ en ‘nederigen’ die vaker in de Bijbel te vinden is. (o.a. 1 Petrus 5:5) Het zijn woorden die tot reflectie oproepen. Kijk eens wat vaker in de spiegel en vraag je af: Met welke (grond)-houding sta ik in het leven? Om daar wat over door te denken noem ik enkele tegenstellingen.
Hoogmoedigen denken een onafhankelijke geest te hebben, ze ‘redden het zelf wel’. Nederigen hebben een afhankelijke geest. Ze erkennen dat ze God en anderen nodig hebben. Hoogmoedigen zien zegeningen als beloning van hun goede gedrag of zelfs van hun geloof. Nederigen zien zegeningen als vrucht van het volbrachte werk van Jezus. Ze ervaren het als genade en danken God. Hoogmoedige mensen willen altijd gelijk hebben en gaan voor hun eigen belang. Nederige mensen vinden liefhebben belangrijker dan gelijk hebben. Ze hebben juist ook oog voor het belang van de ander. Hoogmoedigen maken zich druk om ‘hoe ze over komen’, over hoe hun reputatie is. Nederigen maken zich meer druk om het feit dat ze ‘echt’ zijn. Ze vinden het belangrijker hoe God over hen denkt dan wat anderen van hen vinden. Ze zijn zelfs bereid te sterven voor hun reputatie. Hoogmoedigen vergelijken zich met anderen en vinden zichzelf ‘best wel goed’. Nederigen vergelijken zich met de heiligheid van God en bidden: ‘wees mij zondaar genadig’.
Hoogmoedige mensen kijken door een microscoop naar de fouten van een ander, maar ze kijken naar zichzelf door een telescoop. Nederige mensen zijn bewogen met anderen, ze leven van de liefde die ‘de zonde bedekt’. Ze kunnen veel vergeven, omdat ze beseffen hoeveel hen vergeven is. Hoogmoedigen schuiven de schuld van hun fouten snel af op anderen of de omstandigheden. Nederigen nemen persoonlijk verantwoordelijkheid voor hun fouten en erkennen wanneer ze verkeerd geweest zijn. Hoogmoedige mensen maken zich zorgen om de gevolgen van hun zonden. Ze ‘balen’ van hun fouten maar leven er verder het liefst aan voorbij. Nederige mensen zijn bedroefd over de wortel van hun zonde. Ze vinden het erg dat ze God verdriet hebben gedaan en Hem in diskrediet hebben gebracht. Hoogmoedigen lopen aan het kruis voorbij, nederigen knielen en aanbidden Jezus als hun Heer en Verlosser. Ze gaan van harte in op de uitnodiging van Jezus: ‘Kom… leer van Mij, want Ik ben zachtmoedig en nederig van hart’. (Mt. 10:29)